Contusio Cerebri

Contusio Cerebri

Hersenkneuzing

Een hersenkneuzing is een ernstige vorm van traumatisch hersenletsel waarbij het hersenweefsel beschadigd is geraakt, in tegenstelling tot een hersenschudding waarbij er geen hersenweefsel beschadigd is.

Er is bij een hersenkneuzing altijd sprake van bewustzijnsverlies van minsten vijftien minuten en het bewustzijnsverlies is ook dieper dan bij een hersenschudding. Andere namen voor hersenkneuzing zijn hersentrauma en contusio cerebri.    

Door de kracht van de klap of botsing op het hoofd ontstaat een kneuzing van het hersenweefsel. 

Hersenweefsel gaat kapot en door zwelling wordt hersenweefsel verdrukt door bloed en wondvocht.                                  

Hierdoor is sprake van uitgebreide en complexe beschadigingen van de hersenen. Afhankelijk van de ernst en plaats van de kneuzing zullen de gevolgen ook heftiger zijn bij de één dan bij de ander.

Er zijn lichte gradaties variërend van snel en vrij volledig herstel, tot ernstiger vormen met neurologische restverschijnselen en invaliditeit tot gradaties waarbij patiënten comateus blijven en na kortere of langere tijd overlijden.

 

Oorzaken:

1. Letsel waarbij van buiten af een kracht op het hoofd wordt uitgeoefend, hierbij kan eventueel de schedel beschadigd zijn.                                                                                    
2. Letsel waarbij ‘uitwendige’ voorwerpen de hersenen binnendringen, hierbij is altijd sprake van schedelletsel.

Verschillende oorzaken van traumatisch hersenletsel door de kracht op het hoofd kunnen zijn;

• Aangereden worden
• Op het hoofd geslagen (of geschopt) worden
• Een voorwerp op het hoofd krijgen
• Met het hoofd op de grond vallen van fiets, paard, steiger, trap of iets soortgelijks en ongelukkig terechtkomen

• Het schudden van een baby 

• Vlakbij een explosie/ontploffing zijn, bijvoorbeeld in een oorlogsgebied

 

  

Mogelijke oorzaken van letsel waarbij uitwendige voorwerpen de hersenen binnendringen;

• Een botgedeelte dat de hersenen binnendringt als gevolg van een schedelbreuk.

• Een voorwerp dat binnendringt in de hersenen. Denk aan; kogel, granaatscherf, steekwapen, ijzeren voorwerp bij een ongeval.

In dergelijke gevallen is de oorzaak van het letsel niet de toename van de druk op de hersenen, maar het voorwerp dat direct de hersenen beschadigt. In de meeste gevallen ontstaat traumatisch hersenletsel doordat het hoofd plotseling afgeremd wordt in de voorwaartse beweging of versnelt.

Dan kan er coup contre coup letsel optreden: aan weerszijden van het hoofd letsel.

Coup en contracoup

De hersenen zijn het meest complexe en kwetsbare deel van het menselijk lichaam. Met een samenstelling die verwant is qua structuur met gelatine.

Door een klap of val of andere impact schudden de hersenen heen en weer,waardoor aan de achterkant én de voorkant letsel op kan treden door de centrifugale werking. (Of zijkant en tegenoverliggende zijkant)

Je ziet in onderstaand filmpje aan de kant van de klap een zwelling, kneuzing en scheuring van bloedvaten. Dit heet 'coup'.

Doordat het brein langzamer beweegt dan de schedel botsen de hersenen eerst tegen het bot aan de kant van de klap aan. 

Maar daarna zullen de hersenen tegen de achterkant van de schedel aan gaan botsen. Dit heet 'contracoup'.

Link naar filmpje 1

Link naar filmpje 2

Link naar filmpje 3

Ook aan de achterkant treedt een kneuzing op en verscheuring van bloedvaten. Zowel aan vóór én achterkant is er nu schade. Zie filmpje hieronder. 

Als je de filmpjes niet kan zien schakel dan in je browser JavaScript in.

Herstel?

De ene mens met een hersenkneuzing herstelt (bijna) volledig en de ander kan blijvende ernstige handicaps overhouden.

Mogelijke restverschijnselen zijn verdeeld in categorieën:

• fysieke problemen
• emotionele- en persoonlijkheidsveranderingen
• motorische stoornissen
• psycho-sociale problemen
• cognitieve problemen zie onderstaande lijst bij cognitieve stoornissen

Opvallend is de grote behoefte aan structuur in het dagelijkse leven!

Wat ook opvalt is het disharmonisch profiel:bijvoorbeeld een hoog IQ op het verbale vlak maar uitschieters naar beneden op het uitvoerende vlak (zoals organiseren of uitvoeren van handelingen).Het tempo van denken kan ook aangetast zijn. Lees meer over mogelijk herstel.

PTSS

Als de omstandigheden waarbij iemand hersenletsel opliep, zwaar traumatiserend waren, dan kan daarnaast ook een PTSS optreden, een Post Traumatische Stress Stoornis. Lees meer.

"Licht en middelzwaar hersenletsel"

Tot voor enkele jaren werd aangenomen dat patiënten met een 'licht tot middelzwaar' hersenletsel een goede prognose tot volkomen herstel hadden. Een deel van de patiënten echter houdt klachten, die werkhervatting en sociale activiteiten kunnen belemmeren.

De afgelopen jaren wordt steeds duidelijker dat ook bij het zogenoemde 'licht en middelzwaar' hersenletsel ernstige aantoonbare (objectiveerbare) afwijkingen gevonden kunnen worden. Dr. Joukje van der Naalt heeft onderzoek hier naar gedaan en zegt: "Terugkijkend zijn het de patiënten met vaker een middelzwaar hersentrauma en een langere geheugenstoornis na het letsel (posttraumatische amnesie), meer gedragsstoornissen in de eerste dagen na het ongeval en frequenter of uitgebreidere afwijkingen op de CT-scan vertonen.

In de loop van het jaar zijn er ook op de MRI-scans meer afwijkingen bij deze patiënten aantoonbaar.

Objectief blijkt de signaalverwerking in de hersenen achter te blijven. Bij neuropsychologisch onderzoek NPO, zijn vooral concentratiestoornissen en een mindere snelheid van informatieverwerking aantoonbaar.
Deze groep dient vroegtijdig ingelicht en begeleid te worden" . Lees meer...

Q-EEG

De laatste jaren is het quantum EEG of qEEG in opmars. Daarmee is vaak schade zichtbaar te maken, die op scans niet te zien is.
Ook een doorbloedingsscan, Pet-scan of SPECT scan, kan vaak meer aantonen dan een gewone MRI-scan. Zeker in zaken waarbij door 'verzekeringsartsen' van een tegenpartij, een hersenletsel betwijfeld wordt, zou een qEEG en een doorbloedingsscan duidelijkheid kunnen geven. Lees meer.

Cognitieve stoornissen

Cognitieve stoornissen hebben betrekking op cognitie: denken, taal, geheugen, concentratie, kennis op kunnen nemen en verwerken, waarnemen, bewustzijn,  en aandacht. Het is dus een veelomvattend begrip.

Bij patiënten met een hersenkneuzing kunnen deze stoornissen zich op de volgende manier uiten:

• Verminderd intellectueel functioneren (soms alleen op deelgebieden)
• Vertraging bij het verwerken van informatie (mentale traagheid)
• Aandachts-/concentratieproblemen
• Geheugenproblemen
• Oriëntatieproblemen
• Visueel-ruimtelijke problemen
• Problemen met het coördineren van dagelijkse en/of complexe handelingen (apraxie)
• Problemen met het herkennen van zaken
• Taalproblemen
• Problemen met het rekenen
• Problemen met de uitvoerende functies

zie ook subpagina hersenen en cognitie

Download hier de folder van hersenkneuzing van de Hersenstichting Nederland

Links schade of rechts schade?

Grofweg kan je zeggen dat de linkerkant van het brein de rechterkant van het lichaam aanstuurt en links zitten meer de taalfuncties. Rechts bestuurt de linkerkant van het lichaam. Rechtszijdige schade geeft meer impulsiviteit, snel aangebrand zijn, ruimtelijke inzicht problemen  Lees meer.... 

    

Functiegebieden

Hieronder kun je zien welke gebieden beschadigd kunnen raken bijcoup en contra coup. Zowel bij een klap of val zijdelings als vóór én achter.

Functiegebieden kunnen geheel uitvallen of verminderd werkzaam zijn. Overigens werkt het gehéle brein samen en een functie wordt door meerdere structuren aangedreven, maar grófweg kan je wel wát aanwijzen:

  

Deze functies kunnen verstoord raken zowel bij traumatisch hersenletsel als bij zuurstoftekort. Lees meer over schade per hersengebied...

De mensen met hersenletsel waarbij uiterlijk niets te zien kunnen een erg beperkt leven leiden en zeer overvraagd en overschat worden door hun omgeving, juist omdat er niets te zien aan de buitenkant.

Zelfs op een MRI hoeft geen schade zichtbaar te zijn; maar het letsel kan zeer grote gevolgen in het leven hebben. Onderlinge hersenverbindingen kunnen totaal weggevallen zijn.  

De CT-scan van de hersenen direct na het ongeval laat vaak geen afwijkingen zien. Na een hersenkneuzing kunnen bepaalde merkstoffen in het bloed de ernst van hersenbeschadigingen weergeven.

Recent onderzoek met geavanceerde scans (zoals fMRI) laat zien dat hersengebieden na een lichte hersenkneuzing anders samenwerken dan gezonde hersenen. Dergelijk onderzoek biedt inzicht waarom patiënten langdurig klachten houden en de mogelijkheid om nieuwe therapieën te ontwikkelen. Lees meer...bij de hersenen.com 

Klachtenlijst na een hersenkneuzing

De stichting hersenkneuzing CCF www.hersenkneuzing.nl publiceerde onderstaande lijst:

"Topveertien van de klachten zoals die door contusiopatienten gemeld werden, 12 maanden na hun ongeval, bij afname van de Trauma Klachtenlijst (Van Zomeren en Van den Burg, 1985). De frequenties zijn percentages van de bevestigende antwoorden. Merk op dat hoofdpijn in tegenstelling tot populaire denkbeelden, niet het kenmerk-bij-uitstek is van postcontusionele beelden". 

49% vergeetachtigheid 

41% verhoogde vermoeidheid 

39% toegenomen slaapbehoefte

36% prikkelbaarheid 

34% traagheid 

31% concentratie 

30% overgevoeligheid voor drukte 

27,5% duizeligheid 

26% overgevoeligheid voor lawaai 

25,5% initiatiefverlies 

25,5% hoofdpijn 

21% emotionele labiliteit

21% onvermogen om twee dingen tegelijk te doen

19% gedeprimeerde stemming

Wat gebeurt er in de hersenen bij traumatisch hersenletsel?

Zie fotoserie hieronder: 

Op microscopisch niveau, niet zichtbaar op MRI, scheuren de hersencel-lichamen los van de axonen. (witte stof letsel) De axonen geven de signalen door naar de verschillende hersencel-lichamen en op de foto's de witte draadjes. De hersencel lichamen zijn op de foto's beige en wat piramide achtig. Na dit losscheuren sterven zowel de axonen als de hersencel-lichamen af, binnen luttele seconden. Deze afgestorven hersencellen kunnen niet meer communiceren met de overige...!!

Bij het afsterven komen er chemische stoffen vrij; de neurotransmitters en die zorgen voor nog méér schade. Het letsel breidt zich dan uit..in de directe omgeving van de getroffen hersencellen. Die schade zet zich tot 24 uur na de eerste impact voort.Daarom zijn de eerste 24 uur zo cruciaal na het ongeluk.